Edit: Mưa

———

Một phút trước trong phòng mổ..

Em bé thứ ba được lấy ra, y tá đỡ đứa bé, Thẩm Phương Dục cắt dây rốn. Sau đó hắn thả kéo xuống nói với mọi người: "Vất vả rồi!"

Nói xong hắn lại nghiêng đầu cười cười với sản phụ giường số 23: "Chị cũng vất vả rồi."

Sản phụ giường số 23 này tên Vọng Cầm, chị ta nghe vậy thì thả lỏng cả người. Tóc tai mướt mồ hôi dính sát trên má, trông vừa mệt mỏi nhưng cũng hạnh phúc. Nửa người dưới được gây tê nên giờ chị ta không thấy đau, chỉ chìm đắm trong niềm vui sinh nở thành công, khoé môi chậm rãi cong lên.

Mang thai ba rất hiếm khi sinh đủ tháng, đa số là sinh non mà thôi. Vọng Cầm cũng không ngoại lệ, chị ta chỉ kịp nhìn thoáng qua ba đứa bé rồi sau đó ba bé được đặt vào lồng ấp ngay để chuyển qua phòng chăm sóc đặc biệt.

Thấy Vọng Cầm cụp mi, tâm trạng tuột xuống, Thẩm Phương Dục an ủi một câu: "Chị sẽ gặp lại con nhanh thôi, đừng buồn."

Vọng Cầm gật đầu thở dài một hơi. Một lát sau đột nhiên chị ta nhíu mày, khẽ ho khan một tiếng.

Vốn dĩ Thẩm Phương Dục đang xem tình trạng tử cung để chuẩn bị lấy nhau thai ra, chợt nghe tiếng ho thì dừng lại một chút. Sau một lát, Vọng Cầm lại ho khan một tiếng nữa.

Một tiếng ho khan cũng không nghe ra có gì khác thường, nhưng đồng tử Thẩm Phương Dục lạt co rụt lại.

"Chuẩn bị đặt nội khí quản!" Thẩm Phương Dục chợt lên tiếng.

"Hả?" Bác sĩ gây mê giật mình.

"Nhanh! Nhanh lên!" Thẩm Phương Dục lặp lại.

Ngay lúc bác sĩ gây mê đưa dụng cụ đặt nội khí quản tới thì Vọng Cầm mới nãy vẫn còn bình thường đột nhiên trợn trắng mắt, cả người co giật dữ dội.

Thẩm Phương Dục giương mắt nhìn màn hình điện tâm đồ, bỗng nhiên tiếng chuông cảnh báo trong phòng mổ vang lên dồn dập không kịp thở. Các số liệu mà nửa phút trước vẫn đang ổn định giờ lại điên cuồng hạ xuống, chỉ chớp mắt bốn con số 0 lạnh lùng xuất hiện trên màn hình theo dõi.

P: Mạch đập 0 lần/phút
R: Nhịp tim 0 lần/phút
BP: Huyết áp 0 mmHg
SpO2: Độ bão hòa oxy trong máu 0!

... Hô hấp và tim ngừng đập!

Tiếng chuông cảnh báo chói tai đánh thẳng vào lòng mỗi người, phòng mổ lập tức rối loạn!

"Chuẩn bị 2mg epinephrine* chia làm hai lần tiêm vào tĩnh mạch! Chuẩn bị thêm 20mg dexamethasone* tiêm tĩnh mạch!"

Thẩm Phương Dục nói rất nhanh, hai tay hắn chặp lại ấn mạnh vào bên dưới xương ức của Vọng Cầm.

Hắn lặp lại động tác ấn liên tục, một dòng máu đen từ tử cung của Vọng Cầm chảy ra không ngừng theo từng động tác của hắn. Dụng cụ đặt nội khí quản được đưa vào khí quản của Vọng Cầm, máy móc vận hành nhịp nhàng bắt đầu thông khí, từng giọt từng giọt mồ hôi lăn xuống từ trán Thẩm Phương Dục.

Xoa bóp tim ngoài lồng ngực* rất vất vả, cả người Thẩm Phương Dục đều ướt đẫm mồ hôi.

"Tiêm epinephrine thêm lần nữa!" Thẩm Phương Dục nhìn thoáng qua màn hình, nhanh chóng sắp xếp.

"Tiến hành tiêm tĩnh mạch* 4mg chia ra! Chuẩn bị 125mg aminophylline* tiêm tĩnh mạch! Báo cho tổ cấp cứu giúp tôi!"

Thẩm Phương Dục mím môi: "Đưa giấy báo tình trạng nguy hiểm cho người nhà bệnh nhân đi."

...

"Là thuyên tắc ối*!"

Tin tức trong phòng mổ truyền ra ngoài, Giang Tự căng chặt hàm dưới, tim đập như đánh trống.

Hai tình huống mà khoa sản sợ nhất chính là băng huyết sau sinh và thuyên tắc ối!

Thuyên tắc ối là tai biến sản khoa cực kỳ hiếm thấy, trước khi nó xuất hiện cũng không có bất kỳ dấu hiệu gì cả. Điều đáng sợ nhất chính là rất khó phân biệt triệu chứng lâm sàng của nó và thời gian tiến triển của bệnh cực kỳ nhanh. Từ lúc xuất hiện những triệu chứng không điển hình đến khi tử vong có khi chỉ xảy ra trong vòng 1 phút, nhân viên y tế căn bản không kịp phản ứng.

Hơn nữa bất kỳ sản phụ nào cũng có khả năng bị thuyên tắc ối mà không rõ nguyên nhân, rất khó chẩn đoán và phòng tránh trước khi sinh. Bệnh này có tỷ lệ tử vong rất cao và chết cũng rất nhanh nên còn bị gọi là "lá thăm Tử Thần."

...Người dính phải nó 'cửu tử nhất sinh'.

Bởi vậy trước đây còn có bác sĩ nói giỡn rằng nếu có thể cứu được một người bị thuyên tắc ối thì đủ để cổ tự hào cả đời.

"Bác sĩ Giang!"

Giang Tự quay đầu lại, y tá kiểm tra phòng như nhìn thấy cứu tinh vội nói: "Bác sĩ Giang, bác sĩ Lý mới cầm giấy thông báo tình trạng nguy kịch đi nói chuyện với người nhà bệnh nhân thì bắt đầu cãi nhau luôn rồi. Anh nhanh lại xem một chút!"

Giang Tự vội đi theo, mới vừa đến cửa phòng mổ đã nghe được âm thanh cãi nhau dữ dội...

"Đệt mẹ bọn mày làm quần què gì vậy hả? Nhà chúng tao đã nói muốn sinh thường, bọn mày vì muốn kiếm thêm tiền mà một hai kéo người vào phòng mổ. Bây giờ thì hay rồi, một người sống sờ sờ đi vào đó mấy tiếng rồi giờ tao lại nhận được giấy thông báo tình trạng nguy kịch là sao?!"

Người đàn ông đang chửi bậy xô đẩy Lý Thắng: "Hôm nay bọn mày phải giải thích rõ ràng cho tao, không thì không yên với tao đâu!"

Gã gào lên: "Mày đi kêu cái thằng Thẩm Phương Dục gì đó đi ra đây cho tao! Đệt mẹ chính nó một hai phải bắt vợ tao sinh mổ! Hôm nay tao đéo đánh chết nó tao đéo phải đàn ông!"

Lý Thắng vẫn đang cố sức giải thích: "Anh bình tĩnh trước đã! Thuyên tắc ối là tình huống đột phát, chúng tôi đang cố gắng cấp cứu..."

Cậu ta còn chưa nói xong đã bị gã đàn ông đấm một cái lên mặt.

"Đi kêu trưởng khoa của bọn mày tới đây cho tao!"

Lý Thắng che mặt lảo đảo lùi về phía sau nửa bước. Gã đàn ông hùng hổ định đấm cậu ta lần nữa, Giang Tự bước lên chặn nắm đấm của gã lại.

Chồng Vọng Cầm xoay qua nhìn anh: "Mày là trưởng khoa à?"

"Giấy thông báo tình trạng nguy kịch không phải là giấy thông báo tử vong."

Giang Tự lạnh lùng nói: "Bác sĩ Thẩm đang cố hết sức cứu chữa cho người bệnh, không có thời gian ra đây đánh nhau với anh!"

"Cứu chữa?"

Cảm xúc của gã đàn ông căng như dây đàn, gã hét lên: "Đệt mẹ nó đã báo tình trạng nguy kịch rồi thì còn cứu chữa thế đéo nào nữa? Có phải bọn mày lại muốn moi tiền không?! Tao thấy nên kêu thằng bác sĩ Thẩm gì đó tới trả tiền đi, ai bảo nó làm phẫu thuật làm chó gì?!"

Giang Tự hít sâu một hơi: "Không có ai hy vọng người bệnh bị thuyên tắc ối hết. Đây là tình huống đột phát, căn bản bác sĩ không có cách nào dự..."

Giang Tự còn chưa dứt lời, gã đàn ông lại muốn đánh anh. Lý Thắng định chắn trước người Giang Tự nhưng anh nhanh tay kéo cậu ta ra, nghiêng đầu tránh nắm đấm gã đàn ông vung tới, chỉ tay vào mặt gã nói: "Mong anh bình tĩnh một chút! Vợ anh còn chưa chết đâu! Thẩm Phương Dục còn chưa từ bỏ thì anh dựa vào đâu mà từ bỏ hả?"

"Bác sĩ Giang... anh đừng nói nữa." Lý Thắng kéo góc áo anh, nhỏ giọng nói: "Anh không ở trong phòng mổ nên không biết tình huống. Tình trạng đó của bệnh nhân, phỏng chừng... thật sự không cứu được đâu."

"Cậu ta có thể cứu được.." Giang Tự xoay người đi đến phòng mổ, hoàn toàn không biết hai mắt mình đỏ ngầu, đến giọng nói cũng đang run rẩy.

"Cậu ta sẽ cứu được!"

Cho dù không cứu được thì cũng không phải lỗi của Thẩm Phương Dục!

Hành lang bên ngoài phòng mổ hỗn loạn, Giang Tự thay quần áo rửa tay xong, chân cũng đã nâng lên chuẩn bị đạp lên cảm biến mở cửa. Nhưng sau một lúc, anh bình tĩnh rụt chân lại.

Phòng mổ không phải là nơi có càng nhiều bác sĩ thì càng tốt, nên giờ anh có vào đó cũng vô dụng. Có Thẩm Phương Dục trong đó, hắn sẽ đưa ra phán đoán hợp lý nhất thôi.

Giang Tự từ từ thở ra một hơi, quay lại phòng thay quần áo định trở về phòng làm việc đợi kết quả.

Nhưng sau khi do dự một hồi, cuối cùng anh vẫn không mở cửa tủ quần áo mà ngồi xuống dựa vào vách tường.

Đây không phải lần đầu tiên Giang Tự gặp được tình huống đột phát như thế này. Chỉ là trước kia anh toàn tham gia vào việc cứu người, trong đầu trừ việc suy nghĩ làm thế nào để cứu người ra thì không còn chỗ trống nào để lo lắng hay nghĩ tới chuyện khác.

Nhưng hôm nay anh mới biết được, hoá ra việc ngồi chờ bên ngoài phòng mổ còn lo lắng hơn rất nhiều so với lúc đứng trước bàn mổ.

Giang Tự lo cho bệnh nhân giường 23, cũng lo cho Thẩm Phương Dục.

Giang Tự ngửa đầu dựa vào vách tường. Bây giờ chắc chỉ có sàn nhà và vách tường lạnh lẽo này là có thể giúp anh bình tĩnh lại một chút, xoa dịu trái tim đang đập loạn của mình.

Nhưng những người đang đứng trước bàn mổ lại không có thời gian để hoảng loạn. Liên tục thực hiện xoa bóp tim ngoài lồng ngực làm Thẩm Phương Dục gần như mất hết sức lực.

Mỗi một bác sĩ đều có thói quen khác nhau trong lúc làm phẫu thuật. Từ trước tới nay phòng mổ của Thẩm Phương Dục luôn rất thoải mái nhẹ nhàng, nhưng lúc này sắc mặt từng người trong phòng mổ đều rất nghiêm túc, không có ai còn sức hay tâm tư đùa giỡn nữa.

Quá trình cấp cứu dường như dài vô tận ngay tại thời điểm này. Thậm chí còn không nhìn thấy được một tia hy vọng nào.

Từng loại thuốc lần lượt được tiêm vào nhưng ý thức của người bệnh vẫn mơ hồ. Ngay lúc Thẩm Phương Dục cảm thấy hai tay của mình như không còn tồn tại nữa thì cuối cùng những con số trên máy theo dõi điện tâm đồ cũng ổn định lại.

"Đã trở lại!" Chương Trừng mừng đến rớt nước mắt.

"Nhịp tim và huyết áp có lại rồi!"

Sau 7 phút cấp cứu liên tục, nhịp tim của bệnh nhân đã khôi phục, huyết áp đạt mức 150/110mmHg, nhau thai cũng bong tróc tự nhiên.

"Duy trì bằng thuốc vận mạch*." Thẩm Phương Dục buông tay ra, ngay cả hàng mi dài cũng không ngăn được mồ hôi chảy vào mắt. Cảm giác đau đớn làm hắn nhịn không được nhắm mắt lại, hắn chậm rãi thở ra một hơi, nói với người bên cạnh: "Lau mồ hôi giúp tôi."

Y tá lưu động giúp hắn lau mồ hôi trên trán và mắt. Sau khi khôi phục thị lực, Thẩm Phương Dục khử trùng tay lần nữa, cầm lấy kim khâu.

Dùng thủ thuật khâu mũi Hayman* để người bệnh ngừng xuất huyết. Theo tiến độ cứu chữa, các chỉ số của Vọng Cầm dần dần ổn định lại, độ bão hoà oxy trong máu cũng tăng lên.

"Kiểm tra tình trạng xuất huyết ở khoang bụng."

Da thịt xuất hiện vết bầm tím, bề mặt vết thương cũng xuất huyết. Chương Trừng nói: "Có xuất huyết dưới da và trong bắp thịt."

Thẩm Phương Dục im lặng một lát, nói: "Chuẩn bị phẫu thuật cắt bỏ một phần tử cung! Đi báo người nhà ký giấy đồng ý phẫu thuật đi."

Hai tiếng sau, người bệnh dạo một vòng quỷ môn quan cuối cùng cũng được đẩy ra khỏi phòng mổ, chuyển sang phòng ICU.

Vọng Cầm được chuyển đi khẩn cấp, dòng người cũng lục tục tản đi.

Cánh cửa truyền đến tiếng động, Giang Tự lập tức ngẩng đầu lên sau đó nhìn thấy Thẩm Phương Dục đang đi vào phòng thay quần áo.

Trông hắn rất mệt mỏi, cả người ướt dẫm. Trên quần áo vô trùng màu xanh lá có vài vết ướt, chiếc mũ màu xanh dương che khuất hết đầu tóc, chỉ lộ ra cái trán đẫm mồ hôi.

Ngay khi nhìn thấy Giang Tự, Thẩm Phương Dục cũng không nói gì, không nhìn ra được hắn có ngạc nhiên hay không. Thẩm Phương Dục chỉ hơi ngừng bước một lúc ngắn ngủi, sau đó lập tức đi tới trước mặt Giang Tự, nhẹ nhàng ngồi xổm xuống nhìn thẳng vào mắt anh.

Hai người lặng lẽ nhìn nhau trong một gốc của phòng thay đồ, trong phút chốc không ai nói lời nào.

Một lúc lâu sau, Giang Tự bỗng vươn tay ra sau tai Thẩm Phương Dục, nhẹ nhàng tháo khẩu trang xuống. Từng giọt nước đọng lại nhỏ xuống, trên gương mặt tái nhợt của Thẩm Phương Dục có vài vệt đỏ do bị khẩu trang siết chặt. Nửa khuôn mặt dưới của hắn đỏ bừng bất thường vì quá nóng và ngột ngạt.

Thẩm Phương Dục vẫn để tuỳ ý Giang Tự, tùy ý để anh tháo khẩu trang của hắn xuống, sau đó áp lòng bàn tay lên mặt hắn.

"Tôi mệt quá Giang Tự ơi."

"Cứu được rồi?" Giang Tự nhẹ giọng hỏi.

Hai mắt Thẩm Phương Dục cong cong: "Ừ, cứu được rồi."

Không đợi Giang Tự nói tiếp, người vừa mới kêu mệt đột nhiên vươn tay ôm Giang Tự đang ngồi dưới sàn lên.

"Cậu làm gì đó?" Giang Tự giật mình.

"Ai cho cậu ngồi dưới sàn hả?"

Sau giây phút im lặng, đột nhiên Thẩm Phương Dục lại có tinh thần lại: "Phòng thay đồ nhiều ghế dựa vậy sao cậu không ngồi mà một hai phải ngồi dưới sàn hả? Tôi nghe nói cậu còn nói lý lẽ với người nhà bệnh nhân trước cửa phòng mổ của tôi nữa à? Bênh vực tôi hả? Được nha Giang Tự, sao tôi không biết cậu lại kiên nhẫn đến vậy nhỉ? Mã Hạo mà biết chắc tức tới khóc luôn cho xem."

"Thả tôi xuống nhanh!" Giang Tự hung dữ trừng hắn, tay cũng nắm chặt thành quyền.

Thẩm Phương Dục không muốn mới mổ ra đã bị đánh nên bước tới vài bước, ngoan ngoãn đặt Giang Tự xuống ghế dựa, còn không quên uy hiếp anh: "Nếu cậu còn ngồi dưới sàn nữa thì tôi sẽ ôm cậu đi kiểm tra phòng bệnh luôn đấy."

"Cậu chán sống thì cứ nói thẳng."

"Có việc gì mà phải cãi cọ với người nhà bệnh nhân đang tức giận đâu. Nếu bọn họ muốn kiện tôi thật thì cũng sẽ có Cục y tế tới giám định mà. Tính tình người nhà bệnh nhân này rất dữ tợn, Lý Thắng bị đấm rụng cả răng kìa. Cũng may là cậu không có bị thương." Thẩm Phương Dục còn sợ hãi.

Vốn dĩ Giang Tự cũng không định tranh cãi với người nhà bệnh nhân. Vì chuyện người nhà không chấp nhận được việc bệnh nhân trước khi vào phòng mổ vẫn còn tung tăng nhảy nhót mà sau khi vào đó lại rơi vào tình trạng nguy kịch là chuyện thường. Thậm chí người nhà bệnh nhân có tức giận nói vài câu anh cũng hiểu được.

Nhưng không biết vì sao, nghe chồng Vọng Cầm nói Thẩm Phương Dục như vậy là anh không nhịn được, chỉ muốn lên tiếng giải thích thay cho hắn.

Rõ ràng anh không phải người thích đôi co với người ta.

Giang Tự nhìn thoáng qua Thẩm Phương Dục, hỏi: "Lý Thắng có sao không?"

"À.. hoá ra cậu cãi nhau với người nhà bệnh nhân là vì trút giận cho cậu ta hả? Tôi còn tưởng cậu quan tâm tôi đấy chứ." Thẩm Phương Dục cười đùa hai câu.

"Cậu ta vẫn ổn. Cái răng đó của cậu ta cũng bị sâu lâu rồi, vốn dĩ định đi nhổ nhưng cậu ta sợ đau không dám đi. Giờ thì vừa lúc đến nha khoa trồng răng mới luôn."

Giang Tự cụp mắt, Thẩm Phương Dục nhìn sang túi đồ ăn trên bàn: "Ăn cơm nhé?"

Hắn cầm hộp đóng gói đi hâm nóng, sau khi mở nắp mới phát hiện Giang Tự chưa động vào một món nào: "Sao cậu không ăn? Không ngon hả?"

Giang Tự nhìn hắn một cái.

Thẩm Phương Dục lập tức hiểu ra, cười đến có chút vi diệu, "Giang Tự, sao cậu tốt với tôi quá vậy?"

Giang Tự đứng dậy định đi, Thẩm Phương Dục vội giữ chặt anh lại: "Về nhà đi Giang Tự."

Hắn nghiêm túc nhìn Giang Tự, trong ánh mắt chỉ chứa mỗi mình anh: "Được không?"

Tim Giang Tự đập thình thịch, không hiểu sao ánh mắt đó của Thẩm Phương Dục khiến anh hơi thất thần.

Nhưng Thẩm Phương Dục lại nói tiếp: "Tôi cực khổ lắm mới dưỡng cái dạ dày của cậu tốt lên. Giờ ngày nào cũng trơ mắt nhìn cậu giày vò dạ dày của mình khiến tôi khó chịu thật sự. Trở về ngoan ngoãn nghe lời bác sĩ, ngoan ngoãn ăn uống đi nhé. Được không?"

"..."

"Ai mượn cậu lo cho dạ dày của tôi?"

"Bản năng bác sĩ đó. Tôi không khống chế được." Thẩm Phương Dục nói.

"Vu Tang cũng không ăn uống đàng hoàng sao cậu không đi lo cho cậu ta đi?"

"Thượng bất chính hạ tắc loạn. Cậu ta học theo cậu đó. Cho nên thầy Giang à, thầy phải làm tấm gương tốt cho học sinh noi theo đúng không?"

Giang Tự liếc nhìn hắn: "Vậy thầy Thẩm nhớ rõ lần sau mặc áo blouse thì cài nút lại cho đàng hoàng nhé. Học sinh của tổ thầy học theo thầy làm giáo sư Thôi phê bình rất nhiều lần rồi đấy."

"Nếu thầy mặc đúng quy định vậy thầy mặc cho em đi ạ thầy Giang." Thẩm Phương Dục đáng thương nói với anh.

"Cậu không biết xấu hổ hả?"

"Có thể cởi ra mà không thể mặc cho tôi hả?"

"Thẩm, Phương, Dục!"

Giang Tự tức giận đứng lên, sau đó nhìn thấy nụ cười trêu chọc thành công của Thẩm Phương Dục: "Được rồi, cậu yên tâm đi. Hôm đó không phải cậu cởi đâu mà chính tôi tự cởi đấy."

Giang Tự nghẹn họng!

Giang Tự không biết rốt cuộc mình đã làm gì để khiến cho Thẩm Phương Dục có ảo tưởng rằng quan hệ của bọn họ rất tốt vậy? Khiến cho hắn dám đùa giỡn kiểu này trước mặt anh.

Mà điều khiến anh bực hơn là rõ ràng tên này đã quên sạch sành sanh, nói chuyện cũng chỉ toàn là chém gió nhưng lại giống như mèo mù vớ được chuột chết, chọc đúng chuyện Giang Tự không muốn nhớ lại.

Ví dụ như... quần áo của Thẩm Phương Dục thật ra là...

Đệt!

Giang Tự bực mình đi thẳng ra ngoài không thèm quay đầu lại, Thẩm Phương Dục thấy vậy vội đứng lên đuổi theo.

Trước khi Giang Tự hoàn toàn bị chọc giận, Thẩm Phương Dục dịu giọng nói ra lời thật lòng: "Tôi thật sự biết sai rồi Giang Tự, cậu tha thứ cho tôi nhé, được không?"

"Tôi có chút nhớ cậu..."

———

*Đặt nội khí quản: là việc đặt một ống thông bằng nhựa dẻo vào khí quản để duy trì đường thở mở hoặc đóng vai trò như một ống dẫn qua đó đưa một số loại thuốc nhất định vào. Nó thường được thực hiện ở những bệnh nhân bị thương nặng, bị bệnh hoặc được gây mê để tạo điều kiện thông khí cho phổi, bao gồm cả thở máy và để ngăn ngừa khả năng ngạt thở hoặc tắc nghẽn đường thở.

*Thuốc epinephrine ( adrenalin): Thuốc có tên chung quốc tế là: Epinephrine.
Là thuốc tác dụng kích thích hệ thần kinh giao cảm, kích thích cả thụ thể alpha và thụ thể beta của thần kinh giao cảm, nhưng tác động trên thụ thể beta mạnh hơn. Tác dụng của thuốc được thể hiện qua các cơ quan có hệ thần kinh giao cảm gồm:

- Tác động trên tim mạch: Làm tăng tần số tim và tăng lực co bóp cơ tim; Tăng thể tích tâm thu và tăng mức tiêu thụ oxy của cơ tim, tăng lưu lượng máu ở mạch vành; tăng sức cản ngoại vi gây tăng huyết áp. Nếu được truyền tĩnh mạch gây giảm sức cản ngoại vi, lúc đầu gây tăng nhịp tim nhưng sau đó do phản xạ hệ phó giao cảm gây giảm nhịp tim.

- Trên hệ hô hấp: Gây kích thích hô hấp nhẹ, giãn phế quản mạnh nhưng làm cho dịch tiết phế quản tiết ra quánh hơn.

- Tác động trên hệ thần kinh trung ương: Do thuốc ít qua được hàng rào máu não vào hệ thần kinh trung ương, nên ở liều thấp ít có tác động đến hệ thần kinh trung ương. Tuy nhiên khi dùng liều cao kích thích thần kinh trung ương gây hồi hộp, bứt rứt, khó chịu, đánh trống ngực, căng thẳng, run.

- Trên mắt: Khi nhỏ mắt thuốc ít gây giãn đồng tử.

- Hệ tiêu hóa: Gây giảm trương lực cơ và giảm bài tiết ở ruột, làm tăng lưu lượng máu.

- Hệ sinh dục-tiết niệu: Làm giảm mạnh lưu lượng máu tới thận, nhưng mức lọc của cầu thận ít khi bị thay đổi; làm giảm trương lực bàng quang, nhưng lại làm tăng trương lực cơ trơn, nên có thể dẫn đến tình trạng đái khó. Adrenalin ức chế cơn co tử cung ở phụ nữ đang mang thai.

- Trên chuyển hóa: Gây giảm bài tiết insulin, tăng tiết glucagon ở tụy và tăng tốc độ phân giải glycogen dẫn đến tăng đường huyết.

- Ngoài ra gây co mạch dưới da, tăng chuyển hóa cơ bản gây tăng thân nhiệt.

Chỉ định của thuốc adrenalin: Được sử dụng theo sự chỉ định của người có chuyên môn trong các trường hợp:

- Sốc phản vệ mức độ nặng
- Cấp cứu ngừng tim
- Cơn hen phế quản ác tính: Kết hợp các thuốc chống viêm và giãn phế quản khác
- Trong bệnh glocom góc mở tiên phát
- Dùng tại chỗ có tác dụng co mạch để cầm máu trong trường hợp chảy máu mũi, chảy máu tại bàng quang, đường tiêu hóa...

Chống chỉ định: Thuốc dùng trong các trường hợp cấp cứu sốc phản vệ hay ngừng tuần hoàn thì không có chống chỉ định, chỉ có thận trọng dùng trên một số đối tượng. Những trường hợp khác có chống chỉ định dùng thuốc adrenalin gồm:

- Mắc các bệnh tim mạch nặng, tăng huyết áp
- Xơ vữa động mạch
- Cường tuyến giáp chưa được điều trị ổn định
- Ngừng tim do rung tâm thất
- Đái tháo đường
- Tăng nhãn áp
- Người bị glôcôm góc hẹp, có nguy cơ bị glocom góc đóng
- Bị tiểu do tắc nghẽn
- Người đang gây mê bằng nhóm halogen có thể dẫn đến tác dụng phụ là rung thất

*Thuốc dexamethasone: là thuốc chứa hoạt chất nhóm glucocorticoid tổng hợp, có tác dụng kháng viêm, kháng dị ứng và ức chế miễn dịch. Hoạt chất này có thể được dùng đơn lẻ hoặc phối hợp với nhiều hoạt chất khác trong nhiều biệt dược khác nhau.

Liều dùng thuốc dexamethasone cho người lớn là gì?

- Liều dùng thông thường cho người lớn mắc bệnh hen suyễn – cấp tính:

Thuốc uống, thuốc tiêm tĩnh mạch, thuốc tiêm bắp: 0,75 đến 9 mg mỗi ngày chia nhiều liều mỗi 6 đến 12 giờ.

- Liều dùng thông thường cho người lớn mắc bệnh viêm thanh khí phế quản:

Thuốc uống, thuốc tiêm tĩnh mạch, thuốc tiêm bắp: 0,75 đến 9 mg mỗi ngày chia nhiều liều mỗi 6 đến 12 giờ.

- Liều dùng thông thường cho người lớn để kháng viêm:

Thuốc uống, thuốc tiêm tĩnh mạch, thuốc tiêm bắp: 0,75 đến 9 mg mỗi ngày chia nhiều liều mỗi 6 đến 12 giờ.

- Liều dùng thông thường cho người lớn mắc bệnh phù não:

Tiêm tĩnh mạch một lần dexamethasone 10mg, sau đó mỗi 6 giờ tiêm bắp liều dexamethasone 4mg cho đến khi các triệu chứng biến mất. Liều có thể giảm sau 2 đến 4 ngày và ngưng sau khi điều trị trong khoảng 5 đến 7 ngày.

*Xoa bóp tim ngoài lồng ngực: Khi nạn nhân bị ngưng tim (áp tai vào lồng ngực không nghe tim đập và sờ mạch không thấy mạch đập), ngay lập tức phải tiến hành cấp cứu nạn nhân tại chỗ bằng cách bóp tim ngoài lồng ngực.

- Để nạn nhân nằm trên mặt phẳng cứng, người tiến hành ép tim quỳ gối bên trái nạn nhân. Hai bàn tay chồng lên nhau rồi để trước tim, tương ứng với điểm giữa hai núm vú hoặc khoang liên sườn 4 - 5 bên ngực trái, từ từ ấn sâu xuống khoảng 1/3 cho đến một nửa bề dày lồng ngực, sau đónới lỏng tay ra.

- Người lớn và trẻ em trên 1 tuổi, số lần ép tim trong một phút khoảng 100 lần. Trẻ dưới 1 tuổi, mỗi phút ép tim hơn 100 lần. Trẻ sơ sinh có thể phải ép tim đến 120 lần/phút.

- Khi nạn nhân vừa ngưng tim vừa ngưng thở: Phải kết hợp cả ép tim với thổi ngạt, cứ 15 lần ép tim lại thổi ngạt hai lần, với trẻ sơ sinh là ba lần ép tim thổi ngạt một lần.

- Sau khi bệnh nhân tự thở được cần đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.

*Liệu pháp tiêm tĩnh mạch (IV): là một liệu pháp mang lại chất lỏng trực tiếp vào một tĩnh mạch. Cách đưa chất vào tĩnh mạch có thể được sử dụng qua đường tiêm (với một ống tiêm có áp lực cao hơn) hoặc truyền (thường chỉ sử dụng áp lực của lực hấp dẫn). Truyền tĩnh mạch thường được gọi là nhỏ giọt. Đường truyền tĩnh mạch là cách nhanh nhất để cung cấp thuốc và thay thế chất lỏng trên khắp cơ thể, bởi vì tuần hoàn sẽ mang chúng đi. Liệu pháp tiêm tĩnh mạch có thể được sử dụng để thay thế chất lỏng (như điều chỉnh mất nước), điều chỉnh sự mất cân bằng điện giải, để cung cấp thuốc và truyền máu.

*Aminophylline: thuộc nhóm thuốc tác dụng trên đường hô hấp (giãn phế quản), hay còn được gọi với tên khác là thuốc Theophylline ethylenediamine. Thuốc Aminophylline được bào chế dưới dạng dung dịch tiêm tĩnh mạch, với hoạt chất chính là Aminophylline hydrate hàm lượng 25mg / ml, dung tích ống 10ml.

Thuốc Aminophylline thường được chỉ định sử dụng cho các trường hợp dưới đây:

- Điều trị hen phế quản nặng.
- Điều trị hen tim.
- Dùng trong viêm phế quản co thắt và viêm phế quản mạn.
- Giúp điều trị bệnh suy tim mất bù, đau thắt ngực khi gắng sức.
- Giảm tình trạng khó thở kịch phát ban đêm.
- Điều trị block nhĩ thất kháng atropin phát triển dựa trên cơ sở thiếu máu cục bộ.
- Làm giảm tình trạng phù hoặc rối loạn tuần hoàn não xảy ra do xơ vữa động mạch.
- Điều trị rối loạn vi tuần hoàn do bệnh cao huyết áp.
- Điều trị chứng đi tập tễnh cách hồi.

*Thuyên tắc ối (tiếng Anh là Amniotic Fluid Embolism Syndrome): là một trong những tai biến sản khoa hiếm gặp nhưng vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ tử vong lên đến 90% các trường hợp mắc bệnh. Hiện tượng này có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ, hiện chưa có biện pháp điều trị hữu hiệu.

Thuyên tắc ối (còn gọi là tắc mạch ối) là tình trạng nước ối, tế bào thai nhi, tóc, lông tơ hoặc các mảnh vụn khác xâm nhập vào máu của thai phụ, thông qua hệ thống tĩnh mạch nơi nhau thai bám gây ra một số phản ứng giống dị ứng. Phản ứng này làm suy tim phổi cấp và xuất huyết nghiêm trọng. (1)

Bệnh thường xảy ra trong lúc chuyển dạ, cũng có thể xảy ra khi mổ lấy thai, sảy thai, chấn thương bụng, chọc nước ối, sau sinh hoặc sau mổ lấy thai. Thời điểm mạch ối bị tắc nghẽn xảy ra khác nhau tùy trường hợp, thống kê cho thấy:

- 12% trường hợp xảy ra khi màng ối còn nguyên;
- 70% trường hợp xảy ra trong chuyển dạ;
- 11% trường hợp xảy ra sau sinh qua đường âm đạo;
- 19% trường hợp xảy ra khi mổ lấy thai đã chuyển dạ hoặc chưa chuyển dạ.

PGS.TS.BS Lưu Thị Hồng cho biết, tất cả các độ tuổi đều có thể mắc chứng mạch ối bị tắc nghẽn xảy ra trước, trong hoặc ngay sau khi sinh. Y khoa ghi nhận các trường hợp tắc mạch ối ở thai phụ có chung đặc điểm như thai nhi lớn, thai quá ngày, thai phụ lo lắng, hốt hoảng, khó thở và nôn mửa. Thêm vào đó, một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gồm:

- Thai phụ tuổi cao: Những thai phụ trên 35 tuổi;
- Thai phụ mang đa thai hoặc sinh con nhiều lần;
- Nhau thai bất thường: Khi mang thai nếu cấu trúc trong tử cung phát triển bất thường;
- Thai phụ mắc chứng tiền sản giật: Những thai phụ mắc chứng tiền sản giật, huyết áp tăng cao và protein niệu sau tuần 20 của thai kỳ;
- Mổ lấy thai, hoặc đẻ đường dưới có sự can thiệp của thủ thuật Forceps, giác kéo, chọc hút nước ối: Việc dùng kẹp hoặc các thủ thuật giác hút lấy thai có thể phá vỡ hàng rào vật lý giữa thai phụ và thai nhi.

*Băng huyết sau sinh (tiếng Anh là Postpartum Hemorrhage): là tình trạng máu chảy trên 500ml đối với sinh đường âm đạo hoặc trên 1000ml đối với mổ lấy thai. Mất máu trong băng huyết sau sanh có thể xảy ra ồ ạt, đột ngột hoặc một cách từ từ, kín đáo.10 thg 8, 2020

Nếu tử cung không co bóp đủ mạnh thì các mạch máu này sẽ chảy máu tự do. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của xuất huyết sau sinh.

Ngoài ra, một số nguyên nhân dẫn đến băng huyết sau sinh gồm:

- Cơ tử cung yếu do sinh nhiều lần, u xơ tử cung, tử cung bị dị dạng;
- Tử cung căng giãn quá mức do đa thai, đa ối,...
- Chuyển dạ kéo dài, nhiễm khuẩn ối;
- Sót rau trong buồng tử cung;
- Sản phụ suy nhược, thiếu máu, tăng huyết áp, nhiễm độc thai nghén;
- Tiền sử sảy thai, nạo hút thai nhiều lần;
- Từng bị sót rau viêm niêm mạc tử cung;
- Sau đẻ non, xử lý thai lưu, đẻ nhanh, đặc biệt ở tư thế đứng;
- Dây rau ngắn, quấn cổ nhiều vòng;
- Lấy rau không đúng quy cách;
- Đỡ đẻ không đúng cách.

*Thuốc vận mạch: chính là thuốc co mạch máu. Để có thể sử dụng thuốc vận mạch đúng, cần phải hiểu rõ về vai trò của các chỉ số về huyết động trong các hoàn cảnh lâm sàng cụ thể. Đồng thời, biết rõ tác dụng dược lý của thuốc vận mạch định dùng trên các yếu tố huyết động.

Các chỉ số huyết động thường được sử dụng đánh giá trên thực tế lâm sàng đó là: Huyết áp động mạch, áp lực động mạch phổi, áp lực động mạch phổi bít, huyết áp tĩnh mạch trung tâm (CVP), cung lượng tim, sức cản mạch phổi, sức cản hệ thống. Các chỉ số này có liên quan với nhau, điều này được thể hiện qua các công thức sau:

HA = Cung lượng tim x Sức cản hệ thống mạch máu
Cung lượng tim = Thể tích tống máu x Tần số tim
HA = Thể tích tống máu x Tần số tim x Sức cản hệ thống mạch máu.

Thuốc vận mạch được sử dụng với các mục đích sau đây:

- Để phục hồi tưới máu mô và tăng cường phân bố oxy ở bệnh nhân đang bị sốc.
- Để nâng huyết áp trung bình từ đó giúp tăng cường tưới máu các tạng và bảo tồn cung lượng tim giúp tưới máu tạng.
- Để duy trì huyết áp trung bình từ 65 - 85mmHg giúp làm tăng chỉ số tim, thể tích nhát bóp mà không ảnh hưởng tới sự tiêu thụ oxy và mức độ toan chuyển hóa.

*Chảy máu trong ổ bụng không do chấn thương: là tình trạng chảy máu tự phát ở các cơ quan tạng như lách, gan, thận, tuyến thượng thận, cơ quan phụ khoa. Nguyên nhân gây chảy máu có thể là do: Vỡ mạch máu do phình mạch (thường là động mạch chủ bụng). Vỡ khối ung thư gan, ung thư ruột, ung thư đại tràng

*Mũi khâu Hayman:

———

Làm chương này ba chấm lắm mấy cô ơi. Nó vừa khó vừa nhiều kiến thức. Tui search gg thì có 1 file ppt giảng về 2 biến chứng sản khoa là băng huyết và thuyên tắc ối á. Má ơi thấy may quá, vội bấm vào xem thì phát hiện có cả video và ảnh minh hoạ luôn.

Lúc đầu tui cứ lướt mà không nghĩ gì, xong tự nhiên nguyên quả ảnh mổ banh tử cung ra đập vào mặt tui làm tui sợ xanh mặt 😰 Huhu giờ trong đầu tui toàn là cái hình đó à làm sao đâyyyyy? 😭